«اردشیر پشنگ» کارشناس روابط بین الملل و امور سیاسی، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه بین‌الملل قدس آنلاین در رابطه با عوامل ایجاد تنش در روابط آمریکا و ترکیه در روزهای اخیر گفت: طی سال‌های گذشته، آمریکا در چند مورد با دولت ترکیه دچار اختلاف نظرهای جدی بوده است، شاید سنگ بنای این اختلافات را بتوان به حمله 2003 آمریکا به عراق برگرداند. در آن زمان پارلمان ترکیه به استفاده آمریکا از خاک ترکیه برای حمله به عراق رأی منفی داد. این نخستین اختلاف جدی بود که در تاریخ روابط آمریکا و ترکیه بروز کرد.

این کارشناس روابط بین‌الملل و امور سیاسی افزود: موضوع دوم، با بحران سوریه در ارتباط است؛ همانطور که می‌دانیم هم ایالات متحده آمریکا و هم دولت ترکیه خواهان تغییر نظام سوریه و سرنگونی دولت «بشار اسد» بودند، ولی آمریکا در چارچوب آن سناریویی که ترکیه در سوریه مدنظر داشت عمل نکرد و از طرف دیگر سناریوهای مختلف دولت ترکیه نیز در سوریه به نتیجه نرسید که در نهایت باعث شد تا آنکارا به یک تغییر راهبردی در قبال متحدین خود در آنجا دست بزند و شاهدیم که با روسیه و جمهوری اسلامی ایران وارد یک اتحاد شد تا از مسیر دیگر منافع و دغدغه های خود را در سوریه پیگیری کند.

اردشیر پشنگ ادامه داد: مسأله دیگر آن است که دولت کنونی آمریکا نگاه منتقدانه جدی‌تری به افرادی که گرایش‌های اسلام گرایانه در ترکیه دارند، به خود گرفته است و همانطور که در کودتای 2016 علیه دولت ترکیه شاهد بودیم، آمریکا یکی از آخرین کشورهایی بود که علیه کودتاچیان موضع گرفت. این کودتای نافرجام تأثیر عمیقی را بر نوع نگاه سیاست مداران ترکیه به ایالات متحده گذاشت.

وی با اشاره به تشدید اختلافات میان ترکیه و آنکارا طی ماه‌های اخیر گفت: آنچه اختلافات میان آنکارا-واشنگتن را تشدید کرده، بازداشت یک کشیش آمریکایی متهم به ارتباط با «فتح‌الله گولن» است که ترامپ از دولت ترکیه خواست تا او را آزاد کنند ولی این خواسته عملی نشد و این موضوع باعث تشدید تنش و اقدام آمریکا در استفاده از ابزار اقتصادی علیه دولت ترکیه به منظور اعمال فشار و تغییر رفتار مسئولان ترکیه شد.

این کارشناس روابط بین الملل و امور سیاسی در ارتباط با تأثیر این اختلافات بر پیمان ناتو و روابط واشنگتن-آنکارا در این پیمان گفت: به نظر نمی‌رسد این اختلافات در حدی باشد که بر پیمان ناتو تأثیر بسزایی داشته باشد و این تنش، تنشی کوتاه مدت خواهد بود که به تدریج از حجم آن کاسته خواهد شد اما بی‌اعتمادی سیاستمداران ترکیه به آمریکا ادامه خواهد یافت و آمریکا دیگر آن متحد پیشین خود را نخواهد داشت، گرچه روابط استراتژیک طرفین باقی خواهد ماند، با این تفاوت که ترکیه خواهد کوشید تا آزادی عملی بیشتری را چه در عرصه منطقه‌ای و چه در عرصه روابط با روسیه و ایران داشته باشد. همانطور که امروز می‌شنویم این سه کشور قصد دارند در مبادلات خود دیگر از دلار استفاده نکنند و پیش از این نیز همکاری های خود در سوریه را افزایش داده‌اند.

اردشیر پشنگ در مورد اینکه تنش بوجود آمده میان ترکیه و آمریکا چه نتایجی را در پی دارد افزود: این اختلافات دست کم باعث خواهد شد رویه‌های تازه‌ای در سیاست بین‌الملل به ویژه در خاورمیانه و منطقه روسیه شکل بگیرد. همچنین تنش و سیاست‌های زیاده خواهانه ترامپ در قبال دیگر قدرت ها مانند چین نیز، موجب خواهد شد تا یک جبهه بین المللی در مقابل آمریکا تشکیل شود و به نظر ما آمریکا شاید بتواند با اعمال این فشارها منافع کوتاه مدتی را از آن خود کند، اما در میان مدت و بلند مدت زیان خواهد دید.

وی در رابطه با تأثیرگذاری تنش‌های اخیر بر اقتصاد ترکیه اظهار داشت: اقتصاد ترکیه یک ویژگی بارز دارد و آن اینکه ارتباط آن با اقتصاد جهانی و به‌تبع آن با اقتصاد آمریکا به طور مستقیم و غیر مستقیم بسیار گسترده است و تحت الشاع روابط سیاسی قرار دارد، به همین خاطر آسیب پذیری ترکیه در این زمینه بیشتر از طرف مقابل خواهد بود، ولی بی شک تجربه نه فقط برای ترکیه، بلکه برای روسیه، ایران و حتی برای چین تاکید می کند که این کشورها باید به سمتی حرکت کنند که میزان آسیب پذیریشان از سیاست‌های یکجانبه گریانه ایالات متحده کمتر شود. قاعدتا شاید در کوتاه مدت این آسیب پذیری ترکیه ادامه داشته باشد، ولی در میان‌مدت و بلندمدت از این آسیب پذیری کاسته خواهد شد و راه‌های دیگری می‌تواند جایگزین شود.

اردشیر پشنگ در پایان و در رابطه با انتفاع رژیم صهیوینستی از بحران میان ترکیه و آمریکا گفت: اسرائیل رابطه بسیار پیچیده ای با ترکیه دارد و جدای از این بحران، استراتژی رژیم صهیونیستی آن است که اگر دولت های منطقه، کوچکتر، ضعیف تر و تؤام با بحران های بیشتری باشند، این رژیم شانس تنفس بیشتری را در خاورمیانه خواهد داشت و دست کم باعث می شود که مسئله فلسطین چندان پررنگ به چشم نیاید؛ بنابراین اسرائیل از هر آنچه که بحران، بی ثباتی و تنش در خاورمیانه چه در قبال ترکیه، چه در قبال ایران و چه در قبال کشورهای عربی نام دارد، منتفع خواهد بود؛ چرا که مسئله فلسطین را به حاشیه می برد و توجه را از زیاده خواهی های رژیم صهیونیستی در موضوع شهرک سازی ها دور می کند.

انتهای پیام/